Gerelateerde onderwerpen
Mechanisme
Directe of axiaal inwerkende kracht.
Diagnose
- Zwelling, pijn, abnormale stand en functio laesa.
- Exoratie met verkorting.
- AP-bekken en axiale opname van de heup (fractuurlijn begint onder de trochanter minor).
Behandeling
Operatief |
|
Indicatie |
vrijwel altijd en < 24 uur. |
Behandeling |
intramedullaire fixatie: verlengde AO- femurpen, PFN of y-Nail. |
Nabehandeling |
in principe belast mobiliseren, tenzij operateur anders beslist (bijv. schuine fractuur). |
Controle |
controle met foto’s na 2 en 6 weken, na 6, 12 en 24 maanden. |
Complicaties
- Beenverkorting.
- Non-union.
- Secundaire dislocatie van de fractuur (osteoporose of insufficiente fixatietechniek).
- Rotatie-afwijking.
- Immobilisatiecomplicaties: luchtweginfectie, urineweginfectie, embolie).
- Myositis ossificans.
- Mentale achteruitgang (dementie) en delirium.
Operatieverslag
Pertrochantaire Femur Nail (PFN)
Time Out Procedure (TOP). Narcose. Kefzol 2 gram prophylaxis. Opleggen op extensietafel, te opereren been met polstering van synthetische watten in tractieschoen; tractie in lengterichting, licht omhoog lopend en in lichte adductie. Aangezien het meestal om smalle bejaardenvoeten gaat die tijdens de tractie de schoen uit dreigen te schieten, wordt de gehele schoen stevig “gezwachteld”. Het gezonde been wordt in abductie en gepolsterd in een tractieschoen gelegd. Een andere methode is om het contralaterale been in Allen beensteunen te flexeren. Romp patiënt zijdelings wegdraaien naar gezonde zijde. De ipsilaterale arm over de romp wegplakken met tape. Beeldversterker aan gezonde zijde, repositie van de fraktuur onder doorlichting. Op de huid afteken van trochanter major en asrichting femur. Opstellen gordijnroede op infuuspalen. Na joderen (vanaf de bekkenkam tot voorbij de knie en rekening houdende met een open repositie) en opdrogen, vierkant afdekken. Aanbrengen verticale isolatiedrape, plakken op incisieplaats ter hoogte van de heup, plakken op de gordijnroede (niet te strak, want de röntgencollector moet ruim tussen gordijnroede en femur door kunnen gaan). Incisie vanaf het trochanter major over een lengte van 10 cm naar craniaal. Klieven van de fascia lata en de spierfascie van de gluteus musculatuur, waarna de m. gluteus medius in de vezelrichting wordt gekliefd. We vallen nu in de ruimte dorsaal en craniaal van de trochanter. Juist mediodorsaal van de trochanterpunt wordt met dikke Steinmampen, een holle beitel of een priem toegang verkregen tot het femur. Invoeren van de boordoorn met licht gebogen knop in het proximale fragment, repositie en doorvoeren in distale fragment. De boordoorn wordt tot tussen de condylen ingeslagen. Opboren van het mergkanaal in etappes, met een 5 mm oplopend. Meestal kan worden volstaan met een pen van 12 mm. De pendiameter is steeds 1 mm dunner dan de boordiameter. Wissel de boorhouder bij gebruik van een boor dikker dan 13 mm. De boordoorn wordt nu verwisseld voor de 4 mm voerdraad met behulp van de plastic buis. Meet lengte van de in te brengen mergpen. Opbouwen van mergpen en inslaan onder doorlichting-controle. Bij elke slag moet de mergpen vorderen! Afhankelijk van fractuurtype wordt nu proximaal dan wel distaal vergrendeld, proximaal met behulp van richthendel, trocart en 4,5 mm boor, distaal volgens de zogenaamde "free hand" techniek met behulp van de röntgendoorlaatbare boor. Grondig uitspoelen van heupwond (boormeel), sluiten van de fascie over redon-drain met Vicryl 0 en de huid met Monocryl 3.0 over een subcutane redondrain. Nabehandeling en controle: zie Behandeling.
Bron
- Letsels van het steun- en bewegingsapparaat. 1ste editie. Van der Werken 2000.
- Rockwood fracture in Adults. 5de editie. Buchholz en Heckman 2001.
- Het protocol letsels van het steun- en bewegingingsapparaat. Traumaregio Oost UMCN Radboud 2006.
- Wheeless CR. Wheeless' Textbook of Orthopaedics 2007.